Φαρμακευτική αλλεργία: Τι πρέπει να προσέξετε

Με αφορμή τον θάνατο του 5χρονου κοριτσιού, μετά από αλλεργία σε αντιβιοτικό, στη Φλώρινα, ζητήσαμε από τους ειδικούς να μας εξηγήσουν τι είναι και τι θα πρέπει να προσέχουμε στις φαρμακευτικές αλλεργικές αντιδράσεις.

Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τον Μιχάλη Κεφαλογιάννη, η αλλεργιολόγος Τζένη Καψάλη, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, «η φαρμακευτική αλλεργία είναι μια αντίδραση που προκαλείται όταν ένα άτομο πάρει ένα φάρμακο και στον οργανισμό του υπάρχουν ειδικά αντισώματα ή ειδικά κύτταρα εναντίον του συγκεκριμένου φαρμάκου». Η ίδια απάντησε στις ερωτήσεις μας.

Πότε μπορεί κάποιος να αντιδράσει μετά από τη χορήγηση φάρμακου;

Την πρώτη φορά που κάποιος θα λάβει ένα φάρμακο, κατά κανόνα δεν θα αντιδράσει. Είναι όμως πιθανό, αν έχει κάποια προδιάθεση, το ανοσολογικό του σύστημα να αρχίσει να παράγει αντισώματα εναντίον του συγκεκριμένου φαρμάκου, δηλαδή το άτομο να ευαισθητοποιηθεί και σε τυχόν επόμενη λήψη του φαρμάκου να εμφανίσει αλλεργική αντίδραση. Αν η πρώτη λήψη του φαρμάκου διαρκέσει αρκετά (7-10 ημέρες) μπορεί να υπάρχει επαρκής χρόνος για ευαισθητοποίηση και αντίδραση από την πρώτη φορά που θα πάρει κάποιος το φάρμακο.

Πόσο συχνές είναι οι αλλεργικές αντιδράσεις στα φάρμακα;

Υπολογίζεται ότι λιγότερο από 10% των ανεπιθύμητων αντιδράσεων στα φάρμακα είναι αλλεργικές αντιδράσεις.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αλλεργική αντίδραση σε φάρμακο έχουν οι ενήλικες (γιατί έχουν πάρει αρκετά φάρμακα και έχει υπάρξει χρόνος να ευαισθητοποιηθούν), όσοι έχουν ήδη εμφανίσει φαρμακευτική αλλεργία σε άλλο φάρμακο και όσοι λαμβάνουν το φάρμακο σε ενέσιμη μορφή.

Ποια φάρμακα προκαλούν συχνότερα αλλεργικές αντιδράσεις;

Τα αντιβιοτικά (πχ η πενικιλλίνη και γενικότερα τα λεγόμενα β-λακταμικά αντιβιοτικά όπως η αμοξυκιλλίνη, η αμπικιλλίνη και οι κεφαλοσπορίνες), τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη όπως π.χ. η ασπιρίνη, η ινσουλίνη, κάποια γενικά αναισθητικά. Πάντως, κάθε φάρμακο έχει θεωρητικά τη δυνατότητα να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.

Πώς εκδηλώνεται η φαρμακευτική αλλεργία;

Η φαρμακευτική αλλεργία μπορεί να εμφανιστεί με διάφορα πρόσωπα. Ανάλογα με το μηχανισμό που εμπλέκεται, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν άμεσα (μέσα σε λίγα λεπτά μέχρι και μία ώρα από τη λήψη του φαρμάκου) ή καθυστερημένα (αρκετές ώρες από τη χρονική στιγμή της λήψης του φαρμάκου) και να αφορούν διάφορα όργανα του σώματος.

Τα συμπτώματα από το δέρμα είναι τα πιο συνηθισμένα και μπορεί να είναι ήπια (πχ εξάνθημα σαν της ιλαράς, κνίδωση ή το σταθερής έκθυσης φαρμακευτικό εξάνθημα) ή σοβαρά όπως το πολύμορφο ερύθημα και η αποφολιδωτική δερματίτιδα. Αν το φάρμακο χορηγείται τοπικά στο δέρμα (σε μορφή κρέμας, ωτικών σταγόνων κλπ) μπορεί να εμφανιστεί τοπική μόνο αντίδραση όπως είναι η δερματίτιδα εξ επαφής. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να έχουμε εκδηλώσεις από όργανα όπως το συκώτι (ηπατίτιδα από φάρμακα), τους νεφρούς, τις αρθρώσεις (ορονοσία). Η συστηματική αναφυλαξία που μπορεί να οδηγήσει σε αλλεργικό shock είναι η πιο επικίνδυνη μορφή αλλεργικής αντίδρασης και μπορεί να εκδηλωθεί με ταυτόχρονα συμπτώματα σε διάφορα όργανα (δέρμα, κυκλοφορικό, πνεύμονες) και απώλεια συνείδησης. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, η έκβαση μπορεί να είναι μοιραία.

Από τι εξαρτάται η βαρύτητα των συμπτωμάτων;

Όσο μεγαλύτερη ευαισθησία έχει το άτομο στο συγκεκριμένο φάρμακο, τόσο σοβαρότερη αντίδραση θα εμφανίσει. Τα συμπτώματα της φαρμακευτικής αλλεργίας μπορεί να είναι ίδια ή βαρύτερα σε επόμενες χορηγήσεις του ίδιου ή παρόμοιων χημικά φαρμάκων.

Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω αλλεργία σε ένα φάρμακο;

Δεν γίνεται προληπτικός έλεγχος γιατί παρά το τυχόν αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείεται το άτομο να ευαισθητοποιηθεί μελλοντικά στο συγκεκριμένο φάρμακο.

Έλεγχος γίνεται στα άτομα που έχουν εμφανίσει κάποια αντίδραση και ο έλεγχος αυτός είναι εκτεταμένη αλλεργιολογική αξιολόγηση, δεν πρόκειται για απλή εξέταση αίματος. Ο έλεγχος περιλαμβάνει δερματικές δοκιμασίες και δοκιμασίες πρόκλησης. Σημαντική βοήθεια στη σωστή αξιολόγηση μιας αντίδρασης προσφέρουν οι σωστές πληροφορίες από τον ασθενή και την οικογένειά του: πόση ώρα μετά τη λήψη του φαρμάκου εμφανίστηκαν τα συμπτώματα, είχε πάρει άλλοτε το φάρμακο στο παρελθόν, έπαιρνε άλλα φάρμακα ταυτόχρονα, τι ακριβώς συμπτώματα εμφάνισε;

Πώς αντιμετωπίζεται η φαρμακευτική αλλεργία;

Όταν υπάρχει διαγνωσμένη φαρμακευτική αλλεργία επιβάλλεται η αποφυγή του συγκεκριμένου φαρμάκου και όλων όσων ανήκουν στην ίδια ευρύτερη οικογένεια. Ο αλλεργιολόγος που πραγματοποίησε τον έλεγχο θα χορηγήσει ένα ενημερωτικό σημείωμα με τα αποτελέσματα του ελέγχου και τα ενοχοποιούμενα φάρμακα. Το σημείωμα αυτό θα πρέπει να το δείχνουν ο ασθενής, ή η οικογένειά του, σε κάθε γιατρό που πρόκειται να του δώσει φαρμακευτική αγωγή.

Τι κάνουμε όταν υποψιαζόμαστε αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο;

Ενημερώνουμε άμεσα το γιατρό μας για να εκτιμήσει τη σοβαρότητα του προβλήματος.

Ακολουθούμε ακριβώς τις οδηγίες του σε ότι αφορά τη διακοπή του φαρμάκου και την αντιμετώπιση της αντίδρασης.

Κρατάμε τη συσκευασία του φαρμάκου που προκάλεσε την αντίδραση. Αν η αντίδραση έγινε στο νοσοκομείο ζητάμε ενημερωτικό σημείωμα που να αναφέρει το φάρμακο, το είδος της αντίδρασης και τον τρόπο που αυτή αντιμετωπίστηκε.

Απευθυνόμαστε σε αλλεργιολόγο για να γίνει η προβλεπόμενη αξιολόγηση και να ενημερωθούμε για εναλλακτικά φάρμακα που μπορούμε να πάρουμε με ασφάλεια.

Δεν πειραματιζόμαστε μόνοι μας με νέα λήψη του πιθανά υπεύθυνου φαρμάκου ακόμη κι αν έχουν περάσει χρόνια από την φαρμακευτική αντίδραση.

www.dikaiologitika.gr

Μπούκωμα στην μύτη: Έτσι θα κοιμηθείτε πιο άνετα

Μία από τις πιο ενοχλητικές παρενέργειες από την αλλεργία ή από ένα κρυολόγημα, είναι το μπούκωμα στην μύτη, το οποίο δυσχεραίνει την αναπνοή και γίνεται ακόμα μεγαλύτερος "μπελάς" το βράδυ, αφού μας υποχρεώνει να ξυπνάμε μέσα στον ύπνο μας, για να καθαρίσουμε την μύτη μας.

Δείτε τι μπορείτε να κάνετε για να ανακουφιστείτε από το μπούκωμα στην μύτη και να μπορέσετε να κοιμηθείτε πιο άνετα το βράδυ:

Μπούκωμα μύτης: Εισπνοές με σκόρδο

Οι εισπνοές πρέπει να είναι η πρώτη σας πορεία δράσης. Βράστε νερό και προσθέστε 3-4 σκελίδες από ψιλοκομμένο σκόρδο. Σκύψτε επάνω από την κατσαρόλα που έχετε βράσει το νερό, τοποθετήστε μια πετσέτα επάνω από το κεφάλι σας για να εμποδίσετε τους ατμούς να φύγουν και πάρτε βαθιές εισπνοές.

Στην αρχή, μπορεί να νιώσετε μεγάλη δυσφορία και δυσκολία στην αναπνοή, αλλά πρέπει να επιμείνετε. Ο ατμός είναι ένα καταπληκτικό αποσυμφορητικό και βοηθά στον καθαρισμό των ρινικών οδών. Όταν προσθέτετε άλλα επουλωτικά συστατικά, τα θετικά αποτελέσματα πολλαπλασιάζονται. Το σκόρδο είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό φυσικό αντιβιοτικό, με αντιιικές και αντιμυκητιακές ιδιότητες.

Μπούκωμα στην μύτη: Εισπνοές με μηλόξυδο

Αντί για σκόρδο μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε μηλόξυδο. Διατηρήστε την αναλογία σε 1 μέρος βρασμένου νερού προς 1 μέρος μηλόξυδου και θα δημιουργήσετε ένα ισχυρό διάλυμα. Το μηλόξυδο είναι εξαιρετικό στην διάσπαση και αραίωση της παχύρρευστης βλέννας στην μύτη.

Μπούκωμα μύτης: Εισπνοές με αιθέρια έλαια

Ορισμένα αιθέρια έλαια, όπως το έλαιο από δέντρα τσαγιού (λίγες σταγόνες αρκούν), περιέχουν επίσης φυσικά και ισχυρά αντιβιοτικά και αντιμυκητιακά συστατικά. Η διαδικασία δεν αλλάζει. Απλά προσθέστε μερικές σταγόνες στο βρασμένο νερό για να μεταφερθούν με τον ατμό όλα τα αντιβιοτικά τους συστατικά στις ρινικές σας μεμβράνες.

Επίσης, το αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου βοηθά στη μείωση της συμφόρησης σε μύτη και στήθος, που προκαλείται από κρυολογήματα και λοιμώξεις.

Μπούκωμα στην μύτη: Μέλι

Σε κάθε περίπτωση, μπορείτε να πίνετε ζεστά ροφήματα (όπως τσάι) στα οποία προσθέτετε και (μόνο) ακατέργαστο μέλι. Το μέλι έχει πολύ ισχυρές αντιιικές, αντιβακτηριακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες και ταυτόχρονα ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Τώρα, για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα στην αποσυμφόρηση της ρινικής οδού, μπορείτε να δοκιμάσετε αυτό το συνδυασμό:

• Ένα ποτήρι ζεστό νερό
• 1 κουταλάκι του γλυκού μέλι
• 1 κουταλιά της σούπας μηλόξυδο
• 3 σκελίδες ψιλοκομμένο ωμού σκόρδου
• Ανακατέψτε καλά και πιείτε το!

http://www.webmd.com

Ο ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΑΣΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΙΦΝΕ

Λειτουργεί προστατευτικά

Μείωση της πιθανότητας ανάπτυξης νόσου του Crohn και ελκώδους κολίτιδας προσφέρει ο θηλασμός των νεογνών και των βρεφών, σύμφωνα με νέα ανασκόπηση μελετών. Μάλιστα, ο χρόνος θηλασμού καθορίζει το βαθμό προστασίας τους. «ο θηλασμός είναι ένας τρόπος να χτίσει μια μητέρα το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού της. Πλέον ενισχύεται και η πεποίθηση ότι ο θηλασμός θωρακίζει τα παιδιά ενάντια και στις ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου, οι οποίες πιστεύεται ότι προκαλούνται από μια αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματος να φιλοξενήσει την εντερική μικροχλωρίδα, δηλαδή τους μικροοργανισμούς του εντέρου», επισημαίνει ο γενικός χειρουργός Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος

- Διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του ομίλου ιατρικού Αθηνών - ιατρικού Περιστερίου και Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας ορθοπρωκτικής Χειρουργικής (www.axiarchos.gr).

Ο θηλασμός είναι ήδη γνωστό ότι λειτουργεί προστατευτικά ποικιλοτρόπως. Όσον αφορά στην προστασία από την εμφάνιση ΙΦΝΕ, παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι ο θηλασμός ρυθμίζει τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου και δύναται έτσι να μειώσει την πιθανότητα που έχει ένα άτομο να παρουσιάσει κάποιο φλεγμονώδες νόσημα του εντέρου.

Ερευνητές του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης και της ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ ενέκυψαν σε 35 μελέτες, που είχαν διεξαχθεί από το 1961 έως το 2016 στην Ευρώπη, τη βόρεια Αμερική και την Ασία. Παρότι υπήρχε ανομοιογένεια των συμπεριλαμβανόμενων στην ανασκόπηση μελετών, αλλά και ορισμένοι άλλοι περιορισμοί, όπως η αδυναμία αξιολόγησης της επίδρασης του χρόνου απογαλακτισμού στον κίνδυνο εμφάνισης ιΦΝΕ, κατέληξαν στο
συμπέρασμα ότι τα παιδιά που θήλασαν έστω και για μικρό χρονικό διάστημα έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ιΦΝΕ αργότερα στη ζωή τους.

HEALTH DAILY

Τροφική αλλεργία σε βρέφη και παιδιά: Πώς προκαλείται

Η τροφική αλλεργία είναι συχνή εκδήλωση στην παιδική ηλικία και εμφανίζεται συχνότερα... σε άτομα που έχουν θετικό κληρονομικό ιστορικό για αλλεργικά νοσήματα. Στις ανεπτυγμένες χώρες το ποσοστό της ανέρχεται έως 8% κατά τη βρεφική και παιδική ηλικία, ενώ στους ενήλικες είναι μικρότερο από 3%. Οι τροφές που ενοχοποιούνται για την πρόκληση αλλεργικής αντίδρασης είναι διαφορετικές σε κάθε ηλικιακή ομάδα. Το γάλα, το αυγό, οι ξηροί καρποί, ( φιστίκια, καρύδια), το σουσάμι και τα δημητριακά είναι τα σημαντικότερα τροφικά αλλεργιογόνα σε ότι αφορά την τροφική αλλεργία στα παιδιά.

Στους ενήλικες τα συχνότερα αίτια τροφικής αλλεργίας είναι τα οστρακοειδή, τα ψάρια και οι ξηροί καρποί. Παγκοσμίως το γάλα και το αυγό θεωρούνται τα συχνότερα τροφικά αλλεργιογόνα στα παιδιά με συχνότητα που κυμαίνεται από 1,5 έως 3,2% στον παιδιατρικό πληθυσμό. Η αλλεργία στο αυγό τυπικά θεωρείται ότι υποχωρεί στο 66% των παιδιών στο 5ο έτος της ηλικίας και στο 75% των παιδιών υποχωρεί σε ηλικία 7 ετών

. Η αλλεργία στο γάλα αγελάδος υποχωρεί στο 76% των παιδιών σε ηλικία 5 ετών. Η αλλεργία στους ξηρούς καρπούς συνήθως παραμένει στην ενηλικίωση και υποχωρεί σε ποσοστό 10-20% μετά τα 5 έτη της ζωής. Επίμονη είναι η αλλεργία στα ψάρια και στα οστρακοειδή. Γενικά οι περισσότερες τροφικές αλλεργίες εκδηλώνονται στις ηλικίες 6 μηνών με 2 ετών.

Οι κλινικές εκδηλώσεις της τροφικής αλλεργίας περιλαμβάνουν εκδηλώσεις από το δέρμα, όπως έκζεμα, κνίδωση, από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως τάση για έμετο, κοιλιακό πόνο, εμέτους ή διάρροιες ή από το αναπνευστικό, όπως πταρμούς, καταρροή, βήχα, και σπάνια κρίση άσθματος. Η σοβαρή και απειλητική για τη ζωή εκδήλωση αναφυλακτικού σοκ ευτυχώς είναι σπάνια. Παιδιά με πολλαπλή τροφική αλλεργία, έκζεμα, αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα, βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν σοβαρή επικίνδυνη για τη ζωή τους αναφυλακτική αντίδραση.

Η διάγνωση του νοσήματος είναι συνήθως εύκολη με τη λήψη του ιστορικού και επιβεβαιώνεται με ορισμένες εργαστηριακές εξετάσεις, όπως δερματικές δοκιμασίες νυγμού και με αιματολογικές εξετάσεις. Σε ορισμένους ασθενείς επιβάλλεται να γίνουν δοκιμασίες πρόκλησης με αλλεργιογόνα, ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση ή να διαπιστωθεί αν το άτομο έχει αποκτήσει ανοχή σε τροφή που προηγουμένως εμφάνιζε αλλεργία.

Στην αντιμετώπιση της τροφικής αλλεργίας κύρια θεραπευτική παρέμβαση αποτελεί ο πλήρης αποκλεισμός της υπεύθυνης τροφής από τη δίαιτα των ασθενών.

Οι δίαιτες αποκλεισμού απαιτούν μεγάλη προσοχή κυρίως σε περιστατικά πολλαπλής τροφικής αλλεργίας, διότι μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα ανεπαρκή πρόσληψη θερμίδων και ανεπαρκή ανάπτυξη.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση γίνεται ανάλογα με τις κλινικές εκδηλώσεις. Οι ασθενείς που έχουν πολλαπλή τροφική αλλεργία ή έχουν εκδηλώσει επικίνδυνη για τη ζωή αντίδραση επιβάλλεται να έχουν διαθέσιμη αδρεναλίνη.
Tromaktiko